مواد خشک کننده (نم گیر در آزمایشگاه )

معمولا پس از استخراج یک مخلوط به وسیله حلال های آلی مقداری آب در آن باقی می ماند که باید به روش آب زدایی و خشک کردن آن را خارج کنیم . مقدار آب حل شده د رحلا ل های مختلف فرق می کند.

برای مثال اتر حلالی است که مقدار نسبتا زیادی آب( حدود 5/1در صد ) در خود حل می کند . برای خارج کردن آب از محلول آلی از مواد خشک کننده استفاده می شود . مواد خشک کننده غالبا نمکهای خشک ( بی آب ) هستند که با قرار گرفتن در هوای مرطوب یا محلول مرطوب آب را جذب می کنند.

مواد خشک کننده رایج عبارت اند از : سدیم سولفات ، کلسیم سولفات ، منیزیم سولفات ؛ کلسیم کلرید ؛ پتاسیم کربنات و پتاس .

سدیم سولفات و منیزیم سولفات مقدار زیادی آب جذب می کنند اما ظرفیت جذب آب منیزیوم سولفات بیشتر است و محلول را به خوبی خشک می کند. نمک منیزیوم گاهی سبب نو ارایی در ترکیباتی از قبیل اپوکسید ها می شود و به طور کلی می توان گفت : با ملکولهای نیتروژن دار و اکسیژن دار احتمالا واکنش می دهد و کلسیم کلرید خشک کننده مناسبی است اما با غالب ترکیبات اکسیژن دار و نیتروژن دار کمپلکس تشکیل می دهد و از این رو در همه موارد قابل استفاده نیست . کلسیم کلرید اتانول و متانول را نیز جذب می کند بنابر این ماده خوبی برای خارج ساختن این حلالها نیز محسوب می شود . پتاسیم کربنات یک ترکیب بازی است که به عنوان خشک کننده محلولهای بازی به کار می رود . کلسیم سولفات نیز خشک کننده است اما ظرفیت جذب آب آن زیاد نیست . بهترین عامل خشک کننده سدیم سولفات است که خنثی و موثر است اما باید در دمای معمولی به کار برده شود . این خشک کننده را نمی توان با حلال های در حال جوش مورد استفاده قرار داد .

منبع : آزمایشگاه شیمی آلی یک (طیبه پرتویی )